Kiki Lombarts

Bijna 2o jaar geleden alweer begon Nederland na te denken over het individueel functioneren van medisch specialisten (IFMS). Na jaren van focus op de kwaliteitsbewaking van en door vakgroepen - uitmondend in een gedegen systeem van kwaliteitsvisitaties, werd gevoeld dat de individuele medisch specialist niet langer buiten beschouwing kon worden gelaten. In lijn met wat er internationaal al langer gaande was, werd ook bij ons een systeem van IFMS ingevoerd. Overdacht, weloverwogen en gebaseerd op wetenschappelijke evidentie en consensus. Dat laatste werd bereikt in een 2-jarig project van meerdere wetenschappelijke verenigingen en pilots in grote en kleinere ziekenhuizen. Het advies over de introductie van IFMS, geschreven door de zgn Commissie IFMS (in opdracht van de Orde van Medisch Specialisten), verscheen in de vorm van het rapport 'Persoonlijk Beter'. Als projectadviseur schreef ik samen met de toenmalige voorzitter Prof. dr. Berry Kremer grotendeels dit rapport. Hoewel 'ontwikkeling' vaak, en ook hier, sneller gaat dan 'implementatie', vond IFMS in de jaren na publicatie van het rapport (2007) de weg naar de praktijk. Fast forward naar 2025: alle medisch specialisten hebben inmiddels kennis gemaakt met het systeem van (geleide) reflectie op het eigen functioneren, inclusief de 360 graden feedback die daarvoor wordt verzameld en het ontwikkelgesprek dat daarover wordt gevoerd. Die '100% participatie' is niet verwonderlijk, want deze wordt sinds 2020 afgedwongen door de verplichtstelling ervan voor de individuele herregistratie.
We kunnen stellen dat IFMS er is en voorlopig ook zal blijven. Als een van de IFMS-gespreksleiders - zij die de ontwikkelgesprekken voeren met medisch specialisten - ben ik daar blij mee. In alle bescheidenheid, ik heb de indruk dat ik met menig specialist een waardevol gesprek heb gevoerd. Waardevol in de zin van een positieve ervaring voor haar of hem creëren door 2 uur echt de tijd te nemen om oordeelloos (dat probeer ik althans) te luisteren, te sparren en waarderend en oplossingsgericht mee te denken over een persoonlijk ontwikkeldoel. Waardevol in de zin van een positief resultaat als we gezamenlijk een doel en actiepunten formuleren die voor de specialist belangrijk en haalbaar zijn, en waarvoor zij/hij echt gemotiveerd.
Ik vind het een eer als specialisten met mij het gesprek willen voeren. Ik ben steeds weer onder de indruk van al het talent dat er in het Amsterdam UMC werkt, en van de enorme toewijding die er is voor goede zorg voor onze patiënten, en voor de collega's. Tegelijkertijd observeer ik ook veel leed; worstelingen in de organisatie - met leiderschap, sociale onveiligheid, gevolgen van de fusie -, en persoonlijke worstelingen met onzekerheid, ambities en levensvragen.
Er valt veel te zeggen over IFMS. Het is goed als we dat ook gaan doen aan de hand van onderzoek. Welke vormen zijn er ontstaan? (zie hiervoor het artikel in Arts en Auto) Wat zeggen specialisten ervan? Hoe ervaren zij het feedback te krijgen van collega's? Wat raakt hen, wat verlamt hen, wat motiveert hen om dingen te gaan doen of juist laten? Zijn de gespreksleiders allemaal zo positief als ik? En natuurlijk de hamvraag: waar leidt het allemaal toe? Mijn nieuwe promovenda Eva Theodoropoulou gaat zich de komende jaren buigen over deze vragen. Na 20 jaar is het daar tijd voor.

Abraham Verghese sprak de Harvard University 2025 afgestudeerden toe. Zijn voorgangers in deze rol waren grootheden zoals USA presidenten, Nobelprijs winnaars, en internationale wereldleiders. De eerdere prestaties van Verghese - aan de Amerikaanse gezondheidszorg en -samenleving, aan de wetenschap en de wereldliteratuur - maken zijn plaats in deze eregalerij meer dan waard:
* Als jonge internist-infectieloog stond hij in de jaren 80 duizenden, ongeneeslijk zieke AIDS patiënten bij, en ook de decennia daarna wijdde hij zijn leven aan de Amerikaanse patiëntenzorg
* Als hoogleraar aan Stanford University School of Medicine, streed hij als pleitbezorger, docent en opleider voor menswaardige zorg, en ontving hij uit handen van Barack Obama de presidentiële compassie award.
* Als schrijver schreef hij maar liefst 4 bestsellers. Van zijn laatste roman (Convenant of Water / Verbond van het Water) zijn al meer dan 2 miljoen exemplaren verkocht. Niemand minder dan Oprah Winfrey selecteerde het voor haar 'booklist' en kocht de filmrechten.
In zijn Harvard toespraak benadrukt hij echter zijn identiteit als immigrant en vluchteling. Hij spreekt zich uit tegen (oproepen tot) haat, geweld, anti-democratische leiders, uitsluiting en polarisatie. Hij houdt een vurig pleidooi voor de rechtvaardige en menselijke behandeling van alle Amerikanen, inclusief de vele immigranten die zich inzetten voor Amerika en de Amerikanen. Net als hij al 40 jaar doet.
Hij roept hartstochtelijk op tot meer vriendelijkheid, dienstbaarheid, bescheidenheid, academische vrijheid en liefde. Hij geeft zijn toehoorders mee: "In de beslissingen die je neemt in moeilijke tijden, toont zich je karakter". Moed moet.